THOÁI HÓA KHỚP - NGUYÊN NHÂN PHỔ BIẾN NHẤT GÂY TÀN TẬT

Một trong những vấn đề thường gặp nhất ở tuổi già là bệnh viêm khớp và thoái hóa khớp. Viêm khớp là một thuật ngữ chung của tất cả các rối loạn có ảnh hưởng đến cấu trúc và hoạt động của khớp. Đây là một bệnh lý thường gặp và rất đau đớn, gây nhiều khó khăn trong sinh hoạt và lao động. Trong đó, thoái hóa khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất. 

Ảnh hưởng của viêm khớp và thoái hóa khớp

Trong vài thập kỷ qua, thoái hóa khớp đã được coi là một bệnh hao mòn, dẫn đến phá hủy mô khớp và gây tàn tật. Người ta cho rằng việc gia tăng áp lực lên các khớp, sự không phù hợp về mặt giải phẫu của khớp, và sự mỏng manh của mô sụn khớp là những yếu tố chính gây bệnh thoái hóa khớp. Ngày nay, nhờ sự ra đời của sinh học phân tử và những khám phá quan trọng trong lĩnh vực này, viêm xương khớp đang được định nghĩa lại là một bệnh rất phức tạp và đa yếu tố.

Thoái hóa khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất. Thoái hóa khớp, khởi phát muộn và có dấu hiệu đặc trưng là mất sụn khớp và viêm màng hoạt dịch, từ đó dẫn đến cứng khớp, sưng, đau và mất khả năng vận động. Mặc dù thoái hóa khớp chủ yếu ảnh hưởng đến các khớp đầu gối, bàn tay và hông, nhưng nó cũng dẫn đến sự thay đổi ở các mô khớp khác như dây chằng, bao hoạt dịch và xương dưới sụn. Hiện nay thoái hóa khớp được coi là một trong những nguyên nhân gây tàn tật đáng kể nhất trên thế giới. Thoái hóa khớp ảnh hưởng đến khoảng một nửa dân số trên 65 tuổi. 

Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh thoái hóa khớp có thể được phân loại thành 2 nhóm chính, nguyên phát và thứ phát. Thoái hóa khớp nguyên phát là một bệnh phụ thuộc vào gen. Nhiều nghiên cứu khác nhau đã chỉ ra yếu tố di truyền đóng vai trò trong viêm khớp nguyên phát, có thể là do bản chất đa gene của nó. Cụ thể:

• Do quá trình lão hóa: Bệnh nhân trên 55 tuổi có khả năng mắc bệnh cao.

• Tỷ lệ nữ giới mắc bệnh thoái hóa khớp cao hơn nam giới (18% so với 9,6% sau giai đoạn mãn kinh).

• Trong nhà có người bị mắc bệnh xương khớp thì tỷ lệ bị thoái hóa khớp cũng tăng theo. 

Thoái hóa khớp thứ phát, còn được gọi là thoái hóa khớp sau chấn thương, thường xảy ra sau một chấn thương. Thoái hóa khớp thứ phát trở nên trầm trọng hơn bởi tác động của quá trình viêm và sửa chữa xảy ra sau chấn thương đầu tiên và sau phẫu thuật. Các nghiên cứu đã báo cáo nguy cơ thoái hóa khớp thứ phát cao ở những vận động viên thể thao và đặc biệt là phụ nữ tham gia vào các môn thể thao có tác động mạnh như bóng đá, bóng bầu dục, bóng rổ và trượt tuyết. 

Ngày nay, ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta cũng nên được đánh giá là một yếu tố nguy cơ gây ra bệnh thoái hóa khớp thứ phát. Việc sử dụng ngày càng nhiều máy tính bảng, trò chơi điện tử và điện thoại di động, cũng như việc sử dụng bàn phím và chuột, có thể được coi là một yếu tố nguy cơ của viêm khớp tay và cổ tay.

Biểu hiện của bệnh thoái hóa khớp thường khác nhau tùy theo cơ địa của mỗi người, nhưng vẫn có những dấu hiệu đặc trưng của bệnh. Xem Biểu hiện của bệnh thoái hóa khớp tại đây.

Theo BS. Ngô Hữu Lộc